خوانش لاکانی امر سیاسی در رمان همسایه‏ ها

نویسندگان

فاطمه حیدری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. میثم فرد

دانش آموخته زبان و ادبیات انگلیسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

چکیده

بر طبق نظر ژاک لاکان، ایجاد آرمان‏شهرِ بی‏نقص و مطلق در نظام نسبی جهان نمادین محال است، زیرا چارچوب گستره نمادین تحت سیطره قوانین از پیش تعیین‏شده (دال‏ها) است. نظام‏های سیاسی که درصدد ایجاد آرمان‏شهراند به دلیل عدم باور به محال بودن امکان برپایی آن در این جهان محدود، تصور می‏کنند که وجود گروه‏های مخالف علت اصلی عدم توفیق آن‏هاست، از این‏رو، اقدام به حذف مخالفان می‏کنند. چنین رویه‏ای در نهایت سبب قدرت‏یافتن نظام‏های دیکتاتوری نظیر شوروی گردید. نگارندگان برآنند تا در رمان همسایه‏ها اثر احمد محمود نشان دهند که چگونه بشر با دست‏کشیدن از آرمان‏شهر و پشتوانه‏کردن فقدان (باور به امکان‏ناپذیری برپایی آرمان‏شهر) به عنوان نظام فکری خود می‏تواند از به‏وجودآمدن دیکتاتوری توسط چنین شعارهای پوچی جلوگیری کند و به چارچوب نسبی دموکراسی تن دهد. این رمان شرح ناکامی مبارزان سیاسی در ساختن آرمان‏شهریست که بنای آن شعارهای مارکسیستی شوروی است. لاکان تاکید می‏کند که بشر برای نزدیک‏تر شدن به سعادت واقعی باید با واقعیات جامعه مواجه شود و از پروراندن هرگونه خیالِ دست‏نیافتنی بپرهیزد. عدم‏توفیق شخصیت اصلی این رمان در عملی‏ساختن شعارهای آرمانی در زندان علیه ظلمِ نظام حاکم، این ایده را تقویت می‏کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خوانش لاکانی روانپریشی رمان بوف کور

آراء و نظریات ژاک لاکان در زمینة ناخودآگاه، دگرگونی شگرفی رادر نقد ادبی پدید آورده است. وی با استفاده از مفهوم ضمیر ناخودآگاه فروید و زبان‌شناسیسوسور، به تبیین چارچوب نوینی از مفهوم ضمیر ناخودآگاه می‌پردازد. در این مقاله سعیبر آن است تا بر اساس نظریات لاکان ثابت شود راوی رمان بوف کور، سوژه‌ایروان پریش psychotic است که قادر به تطبیق خود با شرایط پیرامونی نیست و تحمل الزاماتاجتماعی را ندارد. انزو...

متن کامل

خوانش لاکانى امر سیاسى در رمان همسایه‏ ها

بر طبق نظر ژاک لاکان، ایجاد آرمان‏شهرِ بى‏نقص و مطلق در نظام نسبى جهان نمادین محال است، زیرا چارچوب گستره نمادین تحت سیطره قوانین از پیش تعیین‏شده (دال‏ها) است. نظام‏هاى سیاسى که درصدد ایجاد آرمان‏شهراند به دلیل عدم باور به محال بودن امکان برپایى آن در این جهان محدود، تصور مى‏کنند که وجود گروه‏هاى مخالف علت اصلى عدم توفیق آن‏هاست، از این‏رو، اقدام به حذف مخالفان مى‏کنند. چنین رویه‏اى در نهایت سب...

متن کامل

خوانش پسا استعماری همسایه ها در پرتو نظرات اسپیواک

چکیده  رمان همسایه­ها یکی از رمان­های سه­گانهء « احمد محمود» نویسنده­ء اقلیم جنوب ایران است. احمد اعطا (محمود) در این رمان نقش روشنفکران را در زندگی فرودستان در جوامع تحت استعمار بسیار تاثیرگذار می­داند. شرق­شناسانی چون اسپیواک، هومی بابا، ادوارد سعید و همفکرانشان با مطالعهء روش­های استعمار و تاثیر آن در جوامع، به معرفی شیوه­ها، عواقب و عوارض آن پرداخته­اند. در این مقاله، رمان همسایه­ها، اثر ا...

متن کامل

عناصری از فرهنگ عامه در رمان همسایه ها (احمد محمود)

بررسی و تفسیر جنبه های مادی و معنوی فرهنگ عامه،علاوه بر آشکار ساختن فرهنگ دیرینه یک سرزمین، بسیاری از زوایای مبهم آن را روشن می سازد      . احمد محمود از نویسندگان بنامی است که به سبب ارتباط با مردم زندگی ،باورها ، رفتارها و زبان آنان را درون مایه داستان های خویش قرار داده و به شکل طبیعی عناصر فرهنگ عامه را در داستان هایش به کار می گیرد. در این مقاله بر آنیم تا به بررسی جلوه های فرهنگ مادی و...

متن کامل

کارکرد نظریه «زمان در روایت» ژرار ژنت در تحلیل رمان همسایه ها

زمان در روایت رمان، عنصری مهم و کلیدی به شمار می‌رود. ژرار ژنت، نظریه­پرداز ساختارگرای فرانسوی، نظریه زمان در روایت خود را در راستای تکامل نظریات سایر نظریه­پردازان در حوزه روایت عرضه داشته و تا کنون کامل­ترین نظریه در این حوزه بوده­است. عامل زمان، یکی از مهم‌ترین عناصر در ساختِ رمان است؛ زیرا هر رویدادی در زمان رخ می­دهد. برای بررسی بهتر عامل زمان، رمان همسایه­ها نوشته احمد محمود، به عنوانِ یکی ...

متن کامل

عناصری از فرهنگ عامه در رمان همسایه ها (احمد محمود)

بررسی و تفسیر جنبه های مادی و معنوی فرهنگ عامه،علاوه بر آشکار ساختن فرهنگ دیرینه یک سرزمین، بسیاری از زوایای مبهم آن را روشن می سازد      . احمد محمود از نویسندگان بنامی است که به سبب ارتباط با مردم زندگی ،باورها ، رفتارها و زبان آنان را درون مایه داستان های خویش قرار داده و به شکل طبیعی عناصر فرهنگ عامه را در داستان هایش به کار می گیرد. در این مقاله بر آنیم تا به بررسی جلوه های فرهنگ مادی و مع...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

جلد ۵، شماره ۱۶، صفحات ۴۳-۶۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023